Wildpluk-Wandelen in het Bedumer-Bos

We hadden een heel leuk weekend! Vanuit het verre Amsterdam werden we opgezocht door Tineke, Emma, Mirjam en Jelle.

Emma had voor ons een wildplukwandeling georganiseerd, onder begeleiding van Marin Leus. Als normale mensen lopen we tijdens een stads- of parkwandeling, zonder dat we het weten, langs talloze eetbare planten. Marin maakt hier dankbaar gebruik van; zij heeft zichzelf leren wildplukken. Op internet zocht ze op welke planten eetbaar zijn, en hoe ze die kon verwerken. Met deze kennis kon ze een deel van haar voedsel goedkoop, lokaal en duurzaam verkrijgen. Sinds een paar maanden heeft ze zelfs haar baan en huis opgezegd, en reist ze als nomade met haar fiets langs campings, biologische boerderijen en andere groene initiatieven, om daar te leren over verantwoorde voedselproductie en de handen uit de mouwen te steken. Tussendoor begeleidt ze dus wildplukwandelingen, zoals die van ons in het nabijgelegen dorp Bedum. Best een grappige plaatsnaam, trouwens…

We ontmoetten elkaar op het station van Bedum (of eigenlijk herkenden we elkaar al op de weg erheen, omdat er één ieniemienie-treintje naartoe gaat dat maar twee keer per uur rijdt). We waren vanaf het station nog geen 10 meter verder gelopen of we stonden alweer stil. Marin had paardenbloemen gevonden in een grasveldje, een plant waarvan je de jonge bladeren kunt eten, en waarvan de bloemen zelfs te gebruiken zijn in wijn. Zo liepen we een paar uur verder, van het station in het noorden naar het ‘Bedumerbos’ in het zuiden en weer terug, onderwijl elke 20 meter stoppend. Bijna elke tuin, perk of berm bevatte wel iets dat we konden proeven, ruiken en voelen.

En natuurlijk waren we, op het moment dat we het volgende in onze handen hielden, het vorige alweer vergeten. Daarom heb ik druk foto’s en aantekeningen gemaakt, en deze wil ik nu met jullie delen. Misschien dat het jullie (en ons) stimuleert om een van deze planten uit te proberen, en in ieder geval demonstreert dit hoe ongelofelijk veel eetbare planten er zijn waar we dagelijks langslopen.

Dit zijn natuurlijk alleen maar planten die we konden vinden in november, in de lente en de zomer zijn er weer heel andere planten te plukken. Als je wilt ontdekken welke, ga dan vooral naar Marins website: http://www.groeneavonturen.nl. Ze weet er heel veel van en leidt een erg bijzonder leven. Ik kan een wildplukwandeling met haar aan iedereen aanraden!

–——————————————–

(Voor meer informatie over de planten kunnen jullie klikken op de links)

Gras: Naar aanleiding van de hype rondom tarwegras-sap vertelde Marin dat je eigenlijk van alle gras-soorten sap kunt maken, zelfs van je gazon (echt waar, kijk hier maar). Wel goed opletten dat er geen pesticiden op zijn gebruikt of beesten op hebben geürineerd natuurlijk, en het gras eerst goed wassen. Je hebt om het sap eruit te persen wel een slowjuicer nodig, die de oneetbare grasvezels van het drinkbare sap scheidt (maar ja, bij gezondheidswinkels koop je tarwegras-sap voor meer dan 50 euro per liter…)

Paardenbloem: De jonge bladeren zijn eetbaar, en van de bloemen kan wijn gemaakt worden. Je kunt zelfs de wortels malen om een vervanger voor koffie te maken.

Rozenbottel: De rode vruchten kun je rauw eten of verwerken in jam.

Bosaardbei: De kleine aardbeitjes zijn erg lekker, maar alleen als de plant witte bloesems heeft. Wilde aardbeien van planten met gele bloesems smaken nergens naar (die heten ‘schijnaardbeien’).

Klimop: De bladeren bevatten veel saponinen waarvan je zelf zeep kunt maken. Op deze site vind je een recept voor afwasmiddel en shampoo.

Dovenetel: (Foto rechts) De rijpe bloemen bevatten nectar dat je zo uit kunt zuigen, en zijn te gebruiken in salades. De bladeren kunnen rauw of gekookt (als spinazie) gegeten worden, of gedroogd worden voor thee.

Brandnetel: Met de bladeren kun je groene verf maken, thee zetten, plantaardig stremsel maken (voor kaas), touw produceren en zelfs gier trekken: biologische meststof voor je tuin die goed werkt tegen bladluizen (lees hier hoe). Ook de zaden zijn eetbaar, en de jonge bladeren (alleen de vier jongste toppen) kunnen gekookt worden (als spinazie).

Weegbree: De bladeren (jong rauw/oud gekookt) en zaden zijn eetbaar. Ook zijn de bladeren antibiotisch en ontstekingsremmend, waardoor ze te gebruiken als pleister voor wondjes.

Rode klaver: Deze plant brengt stikstof in de grond, wat goed is voor andere planten. De bloemen en jonge bladeren kunnen rauw gegeten worden, en zijn een bron van eiwit.

Zevenblad: (Foto rechts) Dit vreselijk onkruid dat je niet in je tuin wilt hebben, maar als het er toch staat kun je het net zo goed opeten :). De bladeren bevatten vitamine C, caroteen en kalium, calcium en magnesium, en kunnen gekookt worden gegeten (als spinazie).

Kleefkruid: De bladeren kunnen kort gekookt gegeten worden en gemalen tot gezonde sap. Van de gemalen zaden kan een vervanger voor koffie worden gemaakt.

Kleine veldkers: De bladeren zijn rauw te eten en smaken sterk naar tuinkers.

Look-zonder-look: (Het grote blad op de foto rechts) De bladeren zijn rauw te eten en smaken naar knoflook.

Hondsdraf: (Het kleine blaadje op de foto rechts) De bladeren zijn te gebruiken als kruiden (in soep, salade of kruidenboter) door hun scherpe, aardachtige geur en smaak.

Hazelaar: Van deze boom zijn tussen september tot november de hazelnoten te oogsten en te eten.

Lisdodde: Dit zijn die lange vijverplanten met bruine “sigaren” aan de bovenkant. De jonge scheuten zijn eetbaar (als asperges), en de wortel kan gekookt en gemalen worden tot een zetmeelrijke puree.

Madelief: De rauwe bladeren en bloemen zijn eetbaar, en de knoppen kun je inmaken als kappertjes.

Geschubde inktzwam: (Foto rechts) Deze paddenstoelen zijn eetbaar als ze nog jong en wit zijn, maar zodra ze zwart kleuren niet meer. De kale inktzwam (zonder schubjes op de hoed) kun je ook opeten, maar deze reageert sterk met alcohol waardoor je twee dagen ervoor er erna geen alcohol mag drinken.

Den: Oh dennenboom, oh dennenboom… Van de verse of gedroogde naalden kun je thee zetten (misschien een idee voor al die naalden op de vloer tijdens Kerst). De dennenappels kun je verhitten om de eetbare zaden eruit te halen.

Watermunt: Kan net als gewone munt gebruikt worden voor thee, of als kruid in sauzen (zie hier een recept voor tzatziki en tapenade).

Schietwilg: De bast bevat een van de grondstoffen voor aspirine, waardoor je er thee van kunt trekken die werkt tegen hoofdpijn (klik hier voor een recept).

Canadese Guldenroede: Van de gedroogde bloemen en bladeren kan thee gezet worden. Leuk feitje van Wikipedia: “Uitvinder Thomas Edison experimenteerde met de guldenroede om te proberen rubber te produceren, iets wat planten in dit geslacht bevatten. Hij kweekte om de rubber per plant te maximaliseren, en bereikte planten die 3-4 m hoog waren en tot 12% rubber bevatten. De rubber uit dit proces was taai en van goede kwaliteit. Voorbeelden van zijn rubber zijn nog in zijn museum te bewonderen, en nog steeds elastisch en niet verteerd. Hoewel hij een jaar voor zijn dood zijn uitvinding aan de Amerikaanse regering overdroeg, kwam guldenroede rubber nooit voorbij het experimentele stadium.”

Grote egelskop: Deze is herkenbaar aan de stekelige hoofden. De jonge scheuten en de knol zijn gekookt te eten. De knol kan ook gedroogd worden en vermalen tot meel, dat op dezelfde manier als gewone meel te gebruiken is.

Vogelwikke: De peultjes zijn in kleine hoeveelheden als erwten te gebruiken (zeer eiwitrijk). Het blad is gekookt eetbaar en de bloesems rauw, bijvoorbeeld om sla te versieren.

Riet: Je kunt kauwen op de jonge scheuten.

Duizendblad: (Foto rechts) De bladeren kunnen worden gekookt als spinazie, de bloemen en jonge bloeiknoppen kunnen worden gebruikt als smaakmakers.

Taxus: Zeer gevaarlijk! De kleine rode vruchten kunnen worden gegeten, maar de zwarte pit binnenin is dodelijk giftig.

Veldzuring: Te herkennen aan de pijlvormige bladeren, met een inkeping bij de steel. De bladeren smaken naar zurige appel, en werden vroeger zelfs gebruikt om appeltaart te maken als de appeloogst op was. Het is te gebruiken als smaakmaker in salades, soepen en sauzen.

Klaverzuring: Net als bij veldzuring smaken de bladeren zurig, en kunnen worden gebruikt als smaakmaker in salades, soepen, sauzen en thee. Ook de knolletjes zijn rauw, gekookt of gefrituurd te eten.

Oost-indische kers: Alles aan deze plant is eetbaar. De bladeren en bloemen kunnen in salades en hebben een peperige smaak, de onrijpe zaden kunnen ingemaakt worden als kappertjes, en van sommige soorten bestaan zelfs de wortels uit eetbare knolletjes (zie deze pagina).